Szmaragd – intensywnie zielona (o różnym nasyceniu) odmiana berylu. Jeden z najcenniejszych kamieni jubilerskich. Może zawierać gazowe, ciekłe lub mineralne inkluzje (najliczniejsze wśród kamieni szlachetnych). Te ostatnie to zazwyczaj kalcyt, piryt, turmalin, apatyt, rutyl czy granat. Najsłynniejsze złoża znajdują się na Madagaskarze, w Kolumbii (niektóre pamiętają czasy Inków) i Brazylii; na świecie jest 100 zarejestrowanych złóż. Szmaragdy były wydobywane już w 1650r. p.n.e. w Nubii, oraz w kopalniach Kleopatry w Egipcie. Jego nazwa przewija się również w Biblii. Najprawdopodobniej największym przedmiotem w całości wykonanym z tego minerału jest waza o wysokości 10cm i wadze 2681 karata.
Według starych wierzeń szmaragdy leczą opętanie i epilepsję, chronią przez dolegliwościami żołądka, wątroby, wspomagają odchudzanie, zapobiegają bezsenności, działają leczniczo na wzrok. Powinny go nosić Raki. Jest nazywany „kamieniem miłym Bogu i ludziom”.
